Herhangi bir ticari faaliyeti yapabilmek için bir ya da birden fazla kişi tarafından mal ya da hizmet üretme amacıyla kurulan yapılara şirket denir. Şirketlerin Türk Ticaret Kanunu’na göre kar elde etmek, yaşamın sürekliliğini sağlamada topluma hizmet vermek gibi amaçları bulunmaktadır.
Şirket tipinin sermaye mi yoksa şahıs firması mı olacağına karar vermek işe başlarken en önemli kararlardan birisidir. Şahıs ya da sermaye olmasına göre getirdiği avantajlar ve dezavantajlar ile birlikte sorumluluklar da getirmektedir. Ticari hayatınıza başlarken hangi şirket türünün size uygun olduğu ve sonrasında şirket ömrünün sürekliliği için yapılması gerekenler konusunda hizmet vermekteyiz.
Şirket Türleri sermaye ve şahıs şirketleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
– Anonim Şirket
* En az 1 gerçek veya tüzel kişi,
* Şirket 1’inci derecede mal varlığı kadar, ortaklar ise 2’inci derecede taahhüt ettikleri sermayeyle sınırlı sorumludur,
* Yönetim birimi, yönetim kurulu, genel kurul ve denetim kurulundan oluşur.
– Limited Şirket
* En az 1 gerçek veya tüzel kişi (En fazla 50 kişi),
* Ortakların sorumluluğu konulan sermayeyle sınırlıdır,
* Yönetim birimi müdürlerden oluşur.
* Ortak sayısı 20’den fazlaysa, genel kurul ve denetim kurulundan oluşur.
– Sermaye Payları Bölünmüş Komandit Şirket
* En az 2 ortak, en az biri komandite ortak,
* Komandite ortağın sorumluluğu sınırsız, komanditer ortağınki ise taahhüt ettiği sermayeyle sınırlıdır,
* Şirketin yönetimi adi komandit şirket gibidir,
* Özel hüküm yoksa anonim şirket hükümleri geçerlidir,
* Çok sık rastlanmayan bir şirket türüdür.
Hakiki Şahıs Şirketleri ve Esnaf, sanatkar, tacir, sanayici, serbest meslek erbabı,
Esnaf (507 sayılı Esnaf ve Sanatkar Kanunu): Ticareti, sermayesiyle birlikte vücut çalışmasına dayanan, geliri, tacir olmasını gerektirmeyecek kadar az olan Ticaret Sicili ve dolayısıyla Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı olmayan belirli veya gezici bir işyeri sahibidir.
Sanatkar: (507 sayılı Esnaf ve Sanatkar Kanunu): Vücut çalışmasına dayanan bir işyeri olan, işyerinde sanat, hizmet ya da meslek kolunda ihtisasını değerlendiren, belirli veya gezici bir işyeri sahibidir. Geliri, geçimine ancak yetecek derecede olan kişilerdir.
Tacir (6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu): Bir ticarethane veya fabrikayı kendi adına işleten her tür ticaret şirketidir İşletme hesabı veya bilanço esasına göre defter tutabilir.
Sanayici (Ticaret ve Sanayi Odaları Kanunu): Makine, cihaz, alet ve tezgah yardımıyla ham veya yarı mamül bir maddenin vasıf veya şeklini değiştiren ve kıymetlendirerek imal ve ihtisal yapan Yılda ortalama imalat makinalarında 5, haricinde de 10 kişi çalıştıranlar, sanayici sayılır.
Serbest Meslek Erbabı (Gelir Vergisi Kanunu): Şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgi veya ihtisasa dayanan, ticari mahiyette olmayan işleri, işverene tabi olmaksızın Kendi nam ve hesabına yapanlardır.
Adi Şirket
İki ya da daha fazla kişinin, belli bir şekle tabi olmadan kurabilecekleri, yazılı kurulma şartı olmayan, şirketin Ticaret Sicili’ne kayıt ve ilanının zorunlu olmadığı, asgari bir sermaye öngörülmemiş, ticaret unvanı kullanmak zorunda olmayan, sürekli işler için uygun olmayan bir şirket türüdür.
Kollektif Şirket
Bir ticari işletmeyi, bir ticaret ünvanı altında işletmek isteyen gerçek kişiler arasında kurulan borç ve taahütlerden şirketin 1. derecede, ortakların da 2. derecede sınırsız sorumlu olduğu, asgari bir sermaye öngörülmemiş, ticaret ünvanı kullanmak zorunda olan, her bir ortağın şirketi yönetme hakkı ve sorumluluğu olduğu bir şirket türüdür.
Adi Komandit Şirket
Bir ticari işletmeyi, bir ticaret ünvanı altında işletmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler arasında kurulabilen borç ve taahütlerden şirketin 1’inci derecede, komandite ortakların da 2’inci derecede sınırsız, komanditer ortağın koyduğu sermaye kadar sorumlu olduğu, yönetim yetkisinin komandite ortaklarda olduğu, komanditer ortağın temsil yetkisi alması halinde sınırsız sorumlu olduğu bir şirket türüdür.
Kooperatifler
Gerçek ve tüzel kişilerin kurulabildiği, ekonomik menfaat ve meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını, karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlamak amacıyla kurulan bir tüzel kişiliktir. Tüzel kişilikler en az 7 ortaklı olarak kurulur.
Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı
* Ticaret işlemlerinde kullanılacak olan addır. İşletme adı, bu ünvandan farklı olabilir.
* Türk, milli, Türkiye Cumhuriyeti gibi kelimelerin kullanılabilmesi için Bakanlar Kurulu’nun izni gerekir.
* Tüzel kişillerin ticaret ünvanı, o ismi alan tüzel kişilikle aynı yasal statüsünde olmak zorundadır.